Stres Vücudumuzun En Çok Hangi Bölgelerinde Birikiyor?

Bazen, özellikle ağır, gergin veya kaygılı olduğumuzda, sonuç genellikle artan kaygı, panik ve yaklaşan felaket duygusu olabilir. Bunu yaşadığımızda fiziksel semptomlarımız sıklıkla şiddetli olur çünkü gerginliğimiz ve kaygımız önemli bir tıbbi durum yaşayabileceğimiz sistemlerde kendini gösterir. Daha doğrusu bize öyle hissettiriyor.

Vücudumuzun farklı bölümlerinin strese nasıl tepki verdiğini anlamak, fiziksel bir kaygı krizi ile gerçek bir tıbbi acil durum arasında ayrım yapılmasına yardımcı olabilir. Vücudun strese ve aşırı yüklenmeye karşı verdiği yaygın tepkilerden birkaçını ve bunların nerede oluştuğunu inceleyelim. ?

Kaygı, gerginlik ve korku yaşadığımızda kaslarımız sıklıkla gerilir. Korku merkezlerimizin çoğunun kaslardan oluştuğunu düşünürsek, strese girdiğimizde bu bölgelerin neden bu kadar güçlü tepki verdiğini daha iyi anlarız. Örneğin mesanenin bir kas olduğunun anlaşılması, birçok insanın korktuğunda neden sık sık idrara çıktığını açıklayabilir. Benzer şekilde, bazı insanlar sinirli olduklarında ishal yaşarlar. Rektumun kaslı bir tüp olduğunun farkına varılması bu fenomeni açıklıyor. Doğal olarak kalp bir kas olduğu için gerginlik yaşadığında gerginleşir ve daha çok çalışır. Kas sisteminin endişeye verdiği tepkiler, şiddetli olmasına rağmen, daha büyük bir tıbbi acil duruma işaret etmez.

Kortizol vücudun doğal olarak ürettiği gerilim hormonudur. Tetiklendiğinde çok fazla üretir ve dağılımını bağışıklık sistemi gibi diğer gerekli alanlar yerine vücuda yayar. Stres tepkisi sırasında kortizol başta kalp olmak üzere organlara yönlendirilerek kalp atış hızının artmasına neden olur; hızlı nefes almaya neden olan akciğerlere; ve baş ağrısına, migrene ve beyin bulanıklığına neden olan beyne. Bu nedenle kaygı yaşayan kişilerin sıklıkla nefes alamadıklarını, kalplerinin hızla çarptığını, kafalarının karıştığını ve odaklanamadıklarını bildirmeleri şaşırtıcı değildir. Bu fiziksel tepkiler kalp krizi, anevrizma veya felç gibi ciddi sorunlarla karıştırılabilir.

Korkuya tepki verdiğimizde, kendini savunma moduna geçer. Artan kan basıncı ve artan solunum, vücudun adrenalini ‘kavga’ reaksiyonuna yönlendirmenin bir yoludur. Kaygılı kişi için bu durum, solunum sisteminin normal şartlara göre daha hızlı ve daha zor çalıştığının işaretidir. Bu, baş dönmesine ve sığ nefes alma veya nefes darlığı hissine neden olabilir.

Merkezi sinir sistemi (bir anlamda vücudun enerji santrali) duyusal bilgileri alıp işlemek ve bu bilgilere dayanarak vücuda sinyaller göndermek için çalışır. Duyusal bilgilerle aşırı yüklendiğinde, gönderilen sinyaller bireyin ruh halini ve duygularını olumsuz yönde etkileyebilir. Örneğin, duyusal bilgiye aşırı tepki vermek, beynin sinir sistemini hormonlar ve kortizolle doldurmasına neden olabilir, bu da panik gibi fiziksel bir reaksiyona yol açabilir ve panik duygusu, daha önemli fiziksel sorunları tetikleyebilir.

Vücut, sistem genelinde savunma ve kaygı yansımasına ayak uydurmaya çalışırken sıklıkla şiddetli kaygı ve panik yaşar. Gerilim durumu sürekli tekrarlanıyorsa buna alışırız. Bu ilişkiyi anlamak, ağır duygularla ve bunlara karşılık gelen fiziksel tepkilerle uyumlu ve sağlıklı bir şekilde başa çıkabilmemiz için hayati önem taşımaktadır.